Thursday, January 29, 2015

Азита Кагреман آ زیتا قهرمان / ترجمه؛ سرگی دزیوبا ؛ نادیا ویشفسکایا








Я вижу сон уж столько лет –
Волшебный сон, незримый:
Изящно проезжает мимо
Мой красный* друг – велосипед.

Прильнёт к ветвям передохнуть
Мой старый, добрый велик;
И вместе мы продолжим путь…
Зелёный летний берег;

И тень моих волос в воде,
Растрёпанно отрадна…
Ты что там, велик, подглядел?
А гроздьям винограда

В ладонях тесно… Сколько раз
Мы повзрослеть хотели!
Да, тяжело нам было, велик,
Мечтать и верить: Бог подаст.

Теряли что-то, повзрослев,
Как шарики цветные, –
По одному, с исходом лет;  
Теряем и поныне:  

Меж серых будней и камней,
В скоплении народа…
А ты – всё так же старомоден
И любишь, вроде бы, людей.

Я просыпаюсь – твой звонок
Ещё доносится оттуда…
А у меня – опять простуда,
И путь к тебе, увы, далёк!

Какой мы славной были парой
На фотоснимке той поры…
Я знаю, как ржаветь в амбаре,
Когда вдруг выпал из игры.
________________________
* Красный и зелёный – цвета иранского флага.

Дороги и сны

Вот завершится этот путь,
И мы закончимся:
Не предскажу – когда-нибудь,
Как тени – в горнице.

Но старый, сморщенный балкон
Закат согреет;
А на ветвях забрезжит сон,
И мир – добрее.

Тюльпанов праздник. Огоньки
Неспешно гаснут.
Нас нет (иль мы, как будто, спим?),
А в небе – ясно!

И зазвездит в ночи опять
Луна-красавица,
Лишь нам уже не полетать –
Такая разница.

Ты что, мой ангел, подожди,
Не надо хмуриться, –
Ещё поищут нас дожди
На тихих улицах.

Пока кому-то мы нужны –
Сбиваем ноженьки;
Ещё длинней, чем наши сны,
Пути-дороженьки.   

Ева

Я прихожу из древних дней земли
из простых волнений сердца Евы
мистической скорби Марии
сорокалетнего ожидания Рахили*  
к мучительному стремлению Зулейхи**

Я была спутницей-изгнанницей
твоего доброго лица
любовь
поранилась
и не спала всю ночь
произнося имя твоё
как чтецы Корана
а все мои дни
были поиском твоего голоса

Я не оправдываюсь

моя тысячелетняя жизнь  
это скрытые размышления
в дыхании багряника
и волны и вёсны
все мгновения моей жизни
откровенные толкования
аромата твоего присутствия

Твоей тени
когда проходишь мимо
и когда ты меня избегаешь
в пустыне страданий
отвергнутая
жаждущая
и до сих пор
в разлуке  
_____________________
* Библейский сюжет, который тоже есть в Коране.
** Легенда об Иосифе Прекрасном, в которого влюбилась супруга его хозяина-египтянина.


Wednesday, January 28, 2015

"هیپنوز در مطب دکتر کالیگاری " آزیتا قهرمان در کتابخانه اردبیل

  انگار دوستانی  خیلی خیلی عزیزاز راهی دور  برایت سلام و هدیه فرستاده باشند
...........................................................

امور فرهنگی کتابخانه های عمومی اردبیل
صفحه نخست
آرشیو مطالب
نسخه موبایل
فید وبلاگ
تماس با من

پنج‌شنبه 18 دی‌ماه سال 1393 ساعت 10:34 ق.ظ
هیپنوز در مطب دکتر کالیگاری نقد و بررسی شد ...
گزارشگر: مهناز نوراله زاده
«آزیتا در مطب دکتر کالیگاری»
روز سه شنبه مورخ 9/10/93 کتاب«هیپنوز در مطب دکتر کالیگاری» آزیتا قهرمان (متولد ۱۳۴۱) شاعر مشهدی ، که شامل ۲۹ قطعه شعر سپید است در کلاس های ادبیات خلاق کتابخانه مرکزی توسط جمعی از نویسندگان و شاعران اردبیلی مورد نقد و بررسی قرار گرفت.
وحید ضیایی شاعر و مترجم، با معرفی نویسنده کتاب « آزیتا قهرمان» به عنوان نویسنده و شاعر موفق ایرانی که اشعارش به زبانهای فرانسوی، سوئدی، هلندی، انگلیسی، دانمارکی، مقدونی، آلمانی، عربی و ترکی ترجمه شده است به  اشعاری چند از این مجموعه پرداخت و آزیتا قهرمان را به عنوان شاعری که پشتوانه تاریخی و فرهنگی وروانشناسی بسیار خوبی دارد معرفی کرد. مریم محمدی نویسنده، با بیان متفاوت بودن زبان اشعاربه ساده، آشنا، زنده وامروزی بودن دایره واژگان شاعر اشاره کرد. شهناز فضا بخش نویسنده، استفاده از واژگان ترکی وگاهی سنتی بودن فضای شعرها وتبلور حرفه ای استعارات و تلمیحات در اشعار وگستردگی اطلاعات تاریخی و ادبی وی را قابل ستایش دانست. نوراله زاده پژوهشگر، گفت ساختار ولحن زبان در این شعرها جایی برای اندیشه نا تمام باقی می گذارد شاعر به فرا زبان شعر بسیار نزدیک است و وسوسه طعم هیجان انگیز زندگی در سطر سطر اشعار رهایش نمی کند. مریم نیکنام داستان نویس، تصویر سازی های بدیع و نو، وجود اسامی زنان عرب و به زیبایی به تصویر کشاندن آنها را عنوان نمود و به فضای رمانتیک اشعار اشاره کرد و وجود زبان زنانه را در اشعار قابل توجه و محسوس دانست و در پایان ضیایی گفت هیچ کدام از شعرها از فضای زندگی ما خارج نبوده، و با اشاره به طرح ها و فضا سازی های زیبای اشعار، زبان شعرها را معاصر دانسته و این مجموعه را مجموعه ای موفق عنوان کرد و گفت که بعد از مدت ها از خواندن آن لذت بردم.
نباید بیدار شوی نجما
نباید اعتراف کنیم به زنده بودن
نباید گریه در این هوا جدی باشد
شاید بیراهه ای در این حدود پیدا کنی
مه غلیظ است اینجا
حالا پشت پلک های سلما
نام ونشانی ما یکی است

من به تعداد عاشقی تو را به دقت مرده ام
و به اندازه مردن هایت دیوانه وار عاشقم
دیگر اهمیت ندارد
نور از کدام جمله وارد کتاب شود
کرم از کجای سیب دنیا را نگاه کند

Saturday, January 24, 2015

Wednesday, January 21, 2015

چتر قدیمی از "تندیس های پاییزی " آزیتا قهرمان 1373




"چتر قدیمی "

 راهی چنین  دراز را 

چگونه آمده است این زن...

با چتر قدیمی و بارانی خاکستری

بی آن که در بکوبد

یا بگوید هیچ کلامی

 از راه رسید نشست کنار دریچه

با من از یک فنجان چای نوشید

با چشم های او دوباره نگاه  کردم

یک بار شکفتن گیلاس

یک بار برگ ریزان ِیاس و اقاقی

و دیگر می دانستم

با کاغذ پاره ها  که با باد می رود بشارتی نیست

زندگی سی ساله است

تنها می توان سر خم کرد

گریست بر تل بیرق های واژگون

وبویید  آن عطر تلخ را

از کناره های شوم دقایق     

.                                                                                                                                                      . 

        پاییز ما دوباره آمده

زالزالک و خرمالوهای رسیده

باران و بلوط بنان برهنه

نیم سوزبرگ چنار و بید

تنها پلکی زدیم

هنوز فنجان نیم خورده بر میز بود

تنها پلکی زدیم

و جهان تهی بود

از عاشقا نی که ما بودیم

 .

اکنون جنازه ای بادکرده

روی روزهای خویشم

اما نه برگ ها می پوشاندم

نه مرغ دریایی سایه می اندازد

روی این پیشانی کبود

نه جوانه ای  جست  می زند

و نه برف پر می کند شکاف رگ هایم

گفتند: بر این کناره راهی نیست

رنگ باخته ام چنان

که مرگ حتی مرا از یاد می برد

 .

فضله های سیاه

روی یشم    روی مرمر وشیشه

اینک آبله گون و تنهایم

چون مجسمه ای رها شده در باران

یا آرزوهای سوراخ سوراخ مردی جوان

که از جنگ باز آمده

با انگشتری عقیق در جیبش

و انگشت هایی که آتش جویده است

.

چنین که فرسوده ام

چون پیراهنی هزار بار پوشیده

کدام باد گمنام

مرا این سو آورده است؟

با وصله پینه های روحم

با این صدای ژولیده

وقتی می گذرم از دروازه های پاییزی

به چشم تو نیستم

جز دستا نی  چروکیده

که چنگ زده است سیبی کهن را

 .

آب می جویم

اما مرا دهانی نیست

بی برو بازویی ترا در آغوش می گیرم

در زیر این شیروانی  کوچک

تنها رویاهامان را داریم

و ردیف دراز مورچگا نی

که از روی حواس گیج می گذرند

ظلمت چکه می کند پشت عایق ترس ها

این سیل ما را خواهد برد

بی آنکه نوشیده باشیم

آن جرعه ای را که می جستیم

.

کیست این که می پرسد

از چگونه آمدن و رفتن زنی

با بارانی خاکستری و چتری قدیمی

ناخن های جویده تو را لو نخواهد داد

وقتی بلیط را تا زده ای بارها و بارها

تاول های روحت دیده نمی شود

اشک هایت گودی شب را

پر نخواهد کرد

شب از جان مان عبور کرده

جاخوش کرده در صدایمان

با پرندگان گمشده و ابرهای تاریکش

.

خون شتک زده بر دیوار جمله ها

اما صدای من نمی رسد

کنار ت غرق می شوم

و تو چیزی نمی بینی

مگر زنی مبهوت

که در ایستگاهی ابری ایستاده است

کنار دام چارخانه های بازی زانو زده ام

و ریل های درهم را

در ته دقایق نگاه می کنم

سوزنبانی که خط مشوش را سامان می دهد

فانوسی لرزان

گرد رویاهایت می چرخاند

تا کلمات مرده را ببینی

و دها نی  آتش گرفته را

که ذوب می شود روی استخوان هایت

 .

اتاق های جهان

حفره های این بازی بی انتهایند

چه گم شده

تیله ای سبز آیا ...

این بلیط را بارها درجیبم  ساییده ام

  این دو  ریالی را در مشتم فشرده ام

اتوبوس ها در گذرند

کیوسک های زرد تلفن پیداست

اما مگر چقدر می توان دور شد

از زنی با بارانی خاکستری
ه ساعتش را نگاه میکند  بارها و بارها

و خوب می داند

آسمان هرگز نخواهد بارید

و باد برده است آن خیابان را

که با صنوبرانی خیس به چشمه می پیوست

و تیله ی سبزبرای همیشه از کَف اش غلتیده

کوبیدن درها بیهوده است

عبور از اتاق های تو در تو

کنار کشیدن پرده ها

و گشودن دریچه تا دوباره نگاه کنی

ماه را که چون همیشه می تابد

بر شانه های زنی که بارانی خاکستری
 
  و چتری قدیمی دارد

.......................
نقد شاعر گرامی عباس صفاری بر مجموعه شعر  "تندیس های پاییزی "